https://youtu.be/HmpKTfzuR9Q
https://youtu.be/HmpKTfzuR9Q: Video automatically transcribed by Sonix
https://youtu.be/HmpKTfzuR9Q: this mp4 video file was automatically transcribed by Sonix with the best speech-to-text algorithms. This transcript may contain errors.
Speaker1:
Η Μικρασιατική Εκστρατεία 1919 1922. Βρισκόμαστε στο 1921 μερικά δεκάδες χιλιόμετρα έξω από την Άγκυρα το κέντρο επιχειρήσεων του Μουσταφά Κεμάλ. Ο ελληνικός στρατός είναι έτοιμος να δώσει την τελική του μάχη προκειμένου να πετύχει την κύκλωση του τουρκικού στρατού και οι Τούρκοι με τη σειρά τους είναι αποφασισμένοι να κρατήσουν τις τελευταίες γραμμές άμυνας τους μέχρι τέλους. Πώς φτάσαμε όμως μέχρι εδώ. Ο. Πριν ξεκινήσει το βίντεο. Θέλω να ευχαριστήσω όλα τα μέλη του καναλιού που βοηθούν το έργο μας. Εδώ στην πρακτική σκέψη έμπρακτα κάθε μήνα με τις δωρεές τους. Ανεπιθύμητη και έτσι να βοηθήσει στην προσπάθεια μας για έρευνα και μετάδοση της γνώσης πατά το κουμπάκι. Συμμετοχή κάτω από το βίντεο ή εναλλακτικά τον σύνδεσμο της Ρεάλ στην περιγραφή του βίντεο. Βρισκόμαστε στο Παρίσι τον Ιούλιο του 1920. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος πρόκειται να υπογράψει την συμφωνία η οποία αποτελεί μέχρι και σήμερα τη μεγαλύτερη διπλωματική επιτυχία της Ελλάδας σε διεθνές επίπεδο. Ήδη από το 1919 ο ελληνικός στρατός είχε αποβιβαστεί στη Σμύρνη και κατέλαβε την περιοχή γύρω από αυτήν ενώ έπειτα απελευθέρωσε και την Ανατολική Θράκη. Η Θράκη πλέον θα ήταν εξ ολοκλήρου ελληνική ενώ για την Σμύρνη θα προβλεπόταν ένα καθεστώς ελληνικής επικυριαρχίας για πέντε χρόνια και στο τέλος. Οι κάτοικοι της θα αποφάσιζαν αν θέλουν να προσαρτηθεί η περιοχή τους στην Ελλάδα με δημοψήφισμα. Ενδιαφέρουσα συμφωνία αλλά γιατί συνέβη. Η Τουρκία ήταν από τις ηττημένες χώρες του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου και έπρεπε να πληρώσει και αυτή το τίμημα της ήττας. Έτσι οι σύμμαχοι αποφασίζουν να διαμελίσουν την κάποτε ισχυρή Οθωμανική Αυτοκρατορία και να την μοιραστούν χάρη στις διπλωματικές κινήσεις του Βενιζέλου.
Speaker1:
Και η Ελλάδα βρισκόταν στο πλευρό των νικητών και είχε κομμάτι από την πίτα. Η εκστρατεία στην Ουκρανία μάλιστα που προηγήθηκε κατά των κομμουνιστών και η συμμετοχή της Ελλάδας σε αυτήν έδωσε την δυνατότητα στην χώρα να καλύψει την απουσία της από τον πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο και να διεκδικήσει όλα όσα ήθελε. Η Τουρκία από την άλλη ήταν διχασμένη μεταξύ κεμαλικών και Σουλτανικών. Ο στρατός της είχε διασκορπιστεί και όλος ο στόλος της είχε δοθεί στους συμμάχους ως λάφυρο. Απεναντίας η Ελλάδα από το 1917 που λαμβάνει την εξουσία ο Βενιζέλος ως και το 1920 όταν και ετοιμάζονται τα πράγματα για την Μικρασιατική εκστρατεία είχε ένα έμπειρο πόλεμο οργανωμένο στράτευμα υψηλό ηθικό και αποφασισμένη ηγεσία. Ποιο ήταν λοιπόν το σχέδιο του Βενιζέλου. Πάμε να το αναλύσουμε. Ο Βενιζέλος ήξερε πως η Ελλάδα δεν θα μπορέσει να κρατήσει μόνη της το μέτωπο λόγω κόστους. Έτσι κατάφερε και εξασφάλισε την βοήθεια των Συμμάχων και συγκεκριμένα των Άγγλων οι οποίοι υποστήριζαν την επέκταση της Ελλάδας. Επιπλέον ήταν πολύ πιθανό πως μια απλή κατάληψη της Σμύρνης δεν θα αρκούσε καθώς οι Τούρκοι εύκολα θα έχτιζαν ένα άλλο λιμάνι δίπλα στη Σμύρνη και θα παρήκμασε το εμπόριο της. Σκοπός λοιπόν ήταν ο έλεγχος της περιοχής αυτής να λειτουργήσει ως πρόσχημα για την περαιτέρω απελευθέρωση όλων των παραλίων. Ο Βενιζέλος ήθελε να προλάβει τις διαθέσεις της Ιταλίας που κατείχε μέρος της Νότιας Μικράς Ασίας και γι αυτό ζήτησε εσπευσμένα να πάει ο ελληνικός στρατός. Πρώτος στα δυτικά παράλια πριν έρθουν οι Ιταλοί. Αυτά σε πρώτη φάση σε δεύτερη φάση προβλεπόταν η δημιουργία μιας αρμενικής δημοκρατίας η οποία θα οργάνωνε στρατό και θα πίεζε από τα δεξιά της Τουρκίας ενώ η Ελλάδα από τα αριστερά της συνάμα μόλις θα τελείωνε η ιστορία με την Τουρκία η Ελλάδα θα ζητούσε την προσάρτηση της Βορείου Ηπείρου της Ανατολικής Ρωμυλίας των Δωδεκανήσων και της Κύπρου.
Speaker1:
Για να ολοκληρωθεί το παζλ του Ελληνισμού και να μην βρίσκονται πια ελληνικές πατρίδες υπό ξένη κατοχή. Η Ελλάδα τότε αριθμούσε περίπου 5,5 εκατομμύρια κατοίκους αλλά αναμεταξύ τους βρίσκονταν περίπου 500.000 μουσουλμάνοι 100.000 σλαβόφωνοι 30.000 αλβανόφωνοι και περίπου 60.000 Εβραίοι. Κρατήστε το αυτό για αργότερα γιατί θα μας χρειαστεί από την άλλη πλευρά του Αιγαίου στην Ανατολική Θράκη την Κωνσταντινούπολη και όλη τη Μικρά Ασία. Υπήρχαν περίπου 2,5 εκατομμύρια ελληνικές ψυχές που από το 1915 δέχονταν γενοκτονίες διώξεις από τους Τούρκους επειδή θεωρούνταν κίνδυνος για την αυτοκρατορία. Οι Έλληνες είχαν ξεκάθαρα ιστορικά δικαιώματα στη Μικρά Ασία αφού βρίσκονταν εκεί ήδη από τον πρώτο ελληνικό αποικισμό του δέκατου ένατου αιώνα. Προ Χριστού δηλαδή περίπου 3000 χρόνια και το γεγονός πως οι ζωές τους κινδύνευαν έκανε επιτακτική την ανάγκη οι περιοχές τους να συμπεριληφθούν στο ελληνικό κράτος ή εν πάση περιπτώσει να μη βρίσκονται εντός του τουρκικού κράτους. Στον πολιτικό τομέα όμως υπήρχε το ζήτημα των εκλογών το 1917 όταν ήρθε ο Βενιζέλος ξανά στην εξουσία με επέμβαση της Αντάντ. Η χώρα κήρυξε απευθείας τον πόλεμο κατά των κεντρικών δυνάμεων και η Βουλή του 1915 επέστρεψε χωρίς εκλογές. Αυτό συνέφερε τον Βενιζέλο γιατί το 1915 είχε πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο αλλά δε συμβάδιζε με το πολίτευμα.
Speaker1:
Πλέον η ζόμπι Βουλή διοικούσε επί πέντε χρόνια και γι αυτό το λόγο της Ανάστασης της ονομάστηκε Βουλή των Λάζαρο οπότε αφού Βενιζέλος διευθέτησε το ζήτημα της συνθήκης των Σεβρών ήθελε να δει αν ο λαός θα εγκρίνει την πολιτική του μέσω των εκλογών. Αυτό δεν πήγε και πολύ καλά όμως. Συνοπτικά στην ήττα του Βενιζέλου έπαιξαν ρόλο διάφοροι παράγοντες. Αρχικά το γεγονός πως οι Αλλοεθνείς εντός Ελλάδος όπως σημειώσαμε πριν υποστήριξαν την παράταξη των Βασιλοφρόνων που προπαγάνδιζαν να σταματήσει ο πόλεμος και αφού αυτό συνέφερε για παράδειγμα την Τουρκία οι μουσουλμάνοι ψήφισαν τους βασιλικούς. Έπειτα σημαντικοί παράγοντες ήταν η κούραση του κόσμου από μια δεκαετία συνεχών πολέμων και η σύγχυση που προκλήθηκε όταν λίγο πριν τις εκλογές λόγω ατυχίας. Ο μέχρι τότε βασιλιάς της Ελλάδος από το 1917. Έφυγε ο Κωνσταντίνος ο γιος του Αλέξανδρος ο πρώτος πέθανε από δάγκωμα μαϊμούς ενώ έκανε βόλτα στο βασιλικό κτήμα. Τέλος τον καθοριστικότερο ρόλο έπαιξε το τότε εκλογικό σύστημα της Ελλάδας που έδινε όλες τις βουλευτικές έδρες μιας περιφέρειας σε αυτόν που κατάφερνε να πάρει έστω και μία έδρα παραπάνω στην περιφέρεια αυτήν. Οπότε οι βασιλικοί κατάφεραν να έχουν πλειοψηφία σε Θεσσαλονίκη όπου ζούσαν οι περισσότεροι αλλοεθνείς και στην Αθήνα όπου ζούσαν οι περισσότεροι βασιλόφρονες και έτσι παρόλο που ο Βενιζέλος πήρε περίπου 7000 ψήφους παραπάνω οι αντίπαλοί του σχημάτισαν κυβέρνηση αφού κέρδιζαν τις περιφέρειες που δίνουν περισσότερες έδρες. Με αυτόν τον τρόπο οι βασιλικοί ξανά έρχονται στην εξουσία και το πρώτο πράγμα που κάνουν είναι να φέρουν τον ανεπιθύμητο στους συμμάχους βασιλιά Κωνσταντίνο. Ξανά στην Ελλάδα γίνεται δημοψήφισμα για την επαναφορά του Κωνσταντίνου στο οποίο ο Βασιλιάς κερδίζει με 99%.
Speaker1:
Οι Σύμμαχοι Εξοργίζονται για την Προδοσία της Ελλάδος και η Γαλλία και η Ιταλία πλέον βρίσκουν αφορμή να ταχθούν ανοιχτά κατά της Συνθήκης των Σεβρών και αρχίζουν να αλληθωρίζει προς τον Κεμάλ. Συνάμα έρχεται τώρα η σειρά των βασιλικών να χτυπήσουν τους βενιζελικούς για την βενιζελική δικτατορία που βίωναν από το 1917 και φέρουν όλους τους βενιζελικούς αξιωματικούς από τον στρατό και βάζουν δικούς τους. Προφανώς όμως το ζήτημα της Μικράς Ασίας δεν είχε εξαφανιστεί και έτσι οι βασιλικοί αθετούν την υπόσχεσή τους προς τον λαό πως ο πόλεμος θα σταματήσει. Όμως το στράτευμα είναι ακόμα περισσότερο διχασμένο πλέον. Οι κομμουνιστές στρατιώτες στο μέτωπο προσπαθούν να πείσουν τους συναδέλφους τους πως ο πόλεμος πρέπει να σταματήσει και αρχίζουν ξανά οι διαπραγματεύσεις μεταξύ Ελλάδας και Συμμάχων ως και τα μέσα του 1921 δίνοντας έτσι στον Κεμάλ χρόνο να προετοιμαστεί για την τελική σύγκρουση. Ο Κεμάλ εξοπλίζει αντάρτικες ομάδες για να χτυπούν την περιοχή της Σμύρνης οι οποίες υποστηρίζονταν από την Ιταλία. Συνάμα ως στρατός που εκπαιδεύεται από Γάλλους αξιωματικούς ενώ η Σοβιετική Ένωση του παρέχει όπλα. Μόνο η Αγγλία έμεινε κάπως με το πλευρό της Ελλάδας καθότι ακόμα αυτή κατείχε τον έλεγχο των στενών και δεν της ήταν ξεκάθαρο εάν συνέφερε να αφήσει την Ελλάδα. Προς το παρόν όμως το πρόβλημα δεν σταματά εκεί. Ο Κεμάλ κάνει συμμαχία με την Σοβιετική Ένωση και κανονίζει να χωρίσει την Αρμενία με αυτήν. Η Αμερική που στην αρχή υποστήριζε την Αρμενική Δημοκρατία παρατάει τους Αρμένιους και Πόντιους οι οποίοι πρέπει να τα βάλουν τώρα με τον τακτικό τουρκικό στρατό.
Speaker1:
Αποφασίζεται λοιπόν τον Μάιο του 1921 να ξεκινήσει η μεγάλη επίθεση για προέλαση προς την Άγκυρα. Το σχέδιο είναι ότι είχε σκεφτεί ο Βενιζέλος αφού τα παράλια και η περιοχή της Σμύρνης είχαν ασφαλιστεί πρέπει να υπάρξει καταστροφή του ανεφοδιασμού των Τούρκων. Κυκλώσει τους και να επιβληθεί η Συνθήκη των Σεβρών. Δια των όπλων από το 1919 μέχρι το 1921. Ο ελληνικός στρατός φυσικά δεν έμεινε άπραγος στη Μικρά Ασία δίνοντας σκληρές μάχες με τους Τούρκους άτακτους οι οποίοι μεν φέρνουν νίκες αλλά παρενοχλούν το ελληνικό στράτευμα με την έναρξη της προέλασης ελληνικός στρατός καταλαμβάνει τις οχυρές θέσεις Αφιόν Καραχισάρ Κιουτάχειας και Εσκί Σεχίρ. Έτσι σχηματίζεται μια γραμμή άμυνας που θα κυκλώνει τους Τούρκους εν τέλει στην Άγκυρα και θα συνέβαλε στην κατάληψη της. Τον Αύγουστο ξεκινά νέα επίθεση με στόχο τη διάσπαση των τουρκικών θέσεων και τη διέλευση του ποταμού Σαγγάριου που χωρίζει τις ελληνικές θέσεις από την Άγκυρα. Οι μάχες είναι σκληρότατες με χιλιάδες Έλληνες και Τούρκους να πέφτουν νεκροί στα πεδία των μαχών. Παρ όλα αυτά όμως η ορμή των ελληνικών στρατευμάτων δεν κάμπτεται. Η Ελλάδα μέσα στη διχόνοια της την απομόνωσή της από παντού και χωρίς καν τα απαραίτητα πυρομαχικά και εφόδια νικά. Τη μία μάχη μετά την άλλη κατά των Τούρκων με πολύ κόπο και αίμα. Οι Έλληνες περνούν τον Σαγγάριο και βρίσκονται 40 χιλιόμετρα έξω από την Άγκυρα. Όμως ενώ η πρώτη γραμμή Αμύνης των Τούρκων μπροστά από την Άγκυρα κατελήφθη με έφοδο. Άλλες δύο γραμμές αμύνης περίμεναν το ελληνικό στράτευμα.
Speaker1:
Ο στρατός ήταν εξουθενωμένος και οι εφεδρείες δεν έφταναν για μια τόσο μεγάλη επίθεση. Έτσι διατάχθηκε η υποχώρηση πίσω από τον Σαγγάριο πάλι στις θέσεις Αφιόν Καραχισάρ κιουτάχεια. Εσκισεχίρ. Να τονίσουμε πως ο Κεμάλ ήταν έτοιμος να φύγει από την Άγκυρα και να συνέχιζε αντάρτικο κατά των Ελλήνων. Ουσιαστικά η υποχώρηση των Ελλήνων και η μη προέλαση του έδωσε κουράγιο να μείνει και να προετοιμάζεται περαιτέρω. Ο ελληνικός στρατός λοιπόν έμεινε επί έναν ολόκληρο χρόνο οχυρωμένος χωρίς να κάνει τίποτα. Απλά η κυβέρνηση έψαχνε χρήματα όσο και μαλλιά να διοργανωνόταν. Όσο περνούσε καιρός λοιπόν τόσο πιο δύσκολα γινόντουσαν τα πράγματα. Η τακτική υποχώρηση του ελληνικού στρατού και η εκκένωση της Ιωνίας από τον ελληνικό πληθυσμό θα χρειαζόταν περίπου τέσσερις μήνες. Μέσα σε αυτούς τους τέσσερις μήνες δεν θα υπήρχαν τελικώς οι σφαγές των ενός εκατομμυρίων Ελλήνων και δεν θα χανόταν όλη η περιουσία τους η κινητή τουλάχιστον. Κάτι τέτοιο όμως κρίθηκε αδύνατον διότι θα θίγονταν το γόητρο του βασιλιά. Έτσι τον Μάρτιο του 1922 η. Καταρρέει και η κυβέρνηση προχωρά στην είσπραξη εσωτερικού δανείου με διχοτόμηση του χαρτονομίσματος. Δηλαδή το χαρτονόμισμα κόπηκε στα δύο με ένα μέρος του να κυκλοφορεί στην αγορά με το %10 της αναγραφόμενη αξίας του ενώ το άλλο μισό θα δινόταν ως δάνειο στο κράτος. Με αυτόν τον τρόπο εξοικονομήθηκαν. 1 δισεκατομμύριο 200 εκατομμύρια δραχμές αλλά τα χρήματα αυτά θα αρκούσαν για μερικούς ακόμη μήνες μόνο. Όλο τον χρόνο λοιπόν μεταξύ 1921 και 22 η Ελλάδα κάνει διαπραγματεύσεις με την Τουρκία η οποία συνεχώς τις καθυστερεί για να κερδίσει χρόνο. Τελικά τον Αύγουστο του 1922 διεξάγεται μαζική τουρκική αντεπίθεση σε όλη τη γραμμή του μετώπου.
Speaker1:
Οι μάχες κρατούν μέχρι τις αρχές Σεπτεμβρίου όταν τελικά η θέση Αφιόν Καραχισάρ εγκαταλείπεται. Τότε όλος ο ελληνικός στρατός προκειμένου να μην κυκλωθεί κάνει άτακτη υποχώρηση και το στράτευμα διαλύεται με σκοπό να φύγει από τη Μικρά Ασία. Η απερισκεψία των βασιλικών να οργανώσουν πολιτοφυλακές και οι γραμμές άμυνας οδήγησαν στην πτώση του μετώπου. Η εκστρατεία είχε πια χαθεί ο στρατός υποχωρεί σε πλήρη αταξία. Τότε είναι που παρατηρείται πλιάτσικο και κάψιμο τουρκικών χωριών από ορισμένες ομάδες καθώς πια κυριαρχούσε η εξάντληση τα νεύρα και ο φόβος. Όμως οι περιορισμένες αυτές ωμότητες δεν συγκρίνονται με τα όσα ακολούθησαν κατά του ελληνικού πληθυσμού. Σκοπός του Κεμάλ πλέον ήταν η εξαφάνιση των Ελλήνων από την Μικρά Ασία. Μαζί με τον ελληνικό στρατό. Φεύγουν εκατοντάδες χιλιάδες προσφύγων προς την αδύναμη πια Ελλάδα. Παρόλα αυτά όμως οι Τούρκοι σφάζουν περίπου 1.000.000 Έλληνες της Ιωνίας πυρπολώντας όλες τις ελληνικές πόλεις και χωριά. Μετά την εκκένωση της Μικράς Ασίας η Τουρκία ζητάει άμεσα να της παραδοθεί μια τεράστια πολεμική αποζημίωση ενώ απειλεί ότι θα εισέλθει στη Θράκη. Αστραπιαία σχηματίζεται ένα σώμα στρατού 100.000 ανδρών στη Θράκη από τον στρατηγό Θεόδωρο Πάγκαλο που έπαιξε τον ρόλο διπλωματικού χαρτιού για την Ελλάδα. Συμφωνήθηκε τελικά η παραχώρηση της Ανατολικής Θράκης στην Τουρκία για να ξεχαστεί το θέμα των αποζημιώσεων. Ο Πάγκαλος ήθελε να προελάσει και να καταλάβει την Κωνσταντινούπολη. Αλλά τον σταμάτησαν φυσικά καθώς ήταν μια τρελή πολιτική επιλογή. Με αυτόν τον τρόπο και υπό αυτή την ταραγμένη κατάσταση. Η Ελλάδα μπαίνει και αυτή στην περίοδο του Μεσοπολέμου.
Η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει. Δεν διστάζει. The. Το έργο αυτό αποτελεί διέξοδο προς τη Δόξα Δράμας αλλά.
Sonix is the world’s most advanced automated transcription, translation, and subtitling platform. Fast, accurate, and affordable.
Automatically convert your mp4 files to text (txt file), Microsoft Word (docx file), and SubRip Subtitle (srt file) in minutes.
Sonix has many features that you'd love including automated subtitles, advanced search, powerful integrations and APIs, enterprise-grade admin tools, and easily transcribe your Zoom meetings. Try Sonix for free today.